Paragraaf 1 Integraal gebiedsgericht werken

Oost

Wijken en buurten
Beijum, Noorderhoogebrug, De Hunze, Van Starkenborgh, Drielanden, Ruischerwaard, Zilvermeer, Lewenborg, Oosterhoogebrug, Ulgersmaborg, Noorddijk, Ruischerbrug, Middelbert, Engelbert, Euvelgunne, Meerstad. Dit gebied heeft twee WIJ-teams: WIJ Beijum en WIJ Lewenborg.

Hoe staan we ervoor?

In Oost zijn het de grote woonwijken Lewenborg en Beijum die zich duidelijk onderscheiden van de verspreid liggende dorpen en nieuwbouwwijken in dit gebied. Daar waar de dorpen en nieuwbouwwijken overwegend goede scores halen is dat in Beijum en Lewenborg niet het geval. In beide wijken is vooral de kwaliteit van leven een aandachtspunt. Dat betekent dat relatief veel bewoners moeite hebben met rondkomen; armoede is een prominent thema in beide wijken. Op het gebied van opgroeien (onderwijsvaardigheden, sociale ontplooiing) is er ook sprake van achterstand. Voor Lewenborg komt daarbij dat meedoen aan de samenleving voor veel bewoners niet vanzelfsprekend is. De ontwikkeling in de afgelopen twee jaren laat zien de kwaliteit van leven in al zijn facetten duidelijk is verbeterd. De bevolkingssamenstelling in Beijum en Lewenborg is redelijk vergelijkbaar; er wonen veel kinderen in de leeftijd 0-17 jaar en veel gezinshuishoudens. Het aantal 65-plussers is in de afgelopen jaren gegroeid.

De beoordeling van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte in Beijum en Lewenborg was traditioneel laag. Hierin is in de afgelopen jaren duidelijk verbetering gekomen. De laatste twee jaren zet deze verbetering zich voort in Beijum. Vooral verloedering en vandalisme is flink teruggedrongen. Voor Lewenborg en de overige wijken in Oost, met name in de Meerdorpen, is de waardering voor het onderhoud en beheer gedaald. De kwaliteit van de sociale leefomgeving is in Beijum en Lewenborg in de afgelopen tien jaren verbeterd; dit geldt vooral voor het onderdeel veiligheid. De recente ontwikkeling laat zien dat deze trend zich in Beijum doorzet. Dat geldt niet voor Lewenborg en de overige wijken en dorpen in Oost waar een lichte daling zichtbaar is.

Over de dorpen en nieuwbouwwijken in Oost kan verder worden vastgesteld dat ze er goed voorstaan, ondanks de grote verschillen in bebouwing. In al deze gebieden geldt wel dat de beoordeling van het voorzieningenniveau laag is en dat de verkeersveiligheid en bereikbaarheid van deze gebieden door bewoners ook laag worden beoordeeld. Meer over Beijum, Lewenborg en de andere wijken is terug te vinden in de nieuwe Wijkkompassen.

Wat willen we bereiken in 2020?

Integrale structurele aanpak armoede, gericht op preventie en armoedebestrijding.
In 2018 is een plan van aanpak opgesteld voor de uitvoering van de pilot Kansrijk Oost: een integrale aanpak op maat voor twintig huishoudens waarbij in de uitvoering nauw wordt samengewerkt met WIJ en inzet van ervaringsdeskundigen en buddy’s. De uitvoering van deze pilot is gestart in 2019 en wordt voortgezet tot april 2020. Op basis van evaluatie wordt bepaald wat een wenselijke structurele aanpak is en wat hiervoor nodig is.

De Oude Bieb Lewenborg
Een belangrijke organisatie in de wijk Lewenborg is de Oude Bieb. De oude Bieb is ontstaan vanuit een bewonersinitiatief en functioneert als een laagdrempelige voorziening in de wijk met onder andere een huiskamerfunctie en een kringloopwinkel. Het biedt bewoners de mogelijkheid elkaar te ontmoeten, vrijwilligerswerk te doen en in sommige gevallen door te stromen naar werk. In 2018 is gestart met het project Proeftuin gezamenlijk met ‘Samen Beter’. Dit project is gericht op het transformeren van reguliere zorg naar informele zorg. De Oude Bieb is gehuisvest in een pand van Lefier waar nieuwbouw is gepland vanaf april 2020. Er wordt gezocht naar een nieuwe locatie voor de Oude Bieb. De Oude Bieb werkt in samenspraak met de gemeente en het GON aan een toekomstperspectief voor een duurzame ontwikkeling van de Oude Bieb.

Positief opgroeien, vergroten perspectief jeugd en Lewenborg XL
We hebben aandacht voor de jeugd in Lewenborg. In Lewenborg voeren we het wijkplan Lewenborg XL uit voor een vreedzame wijk, een samenwerking van scholen, kinderopvangorganisaties, WIJ Lewenborg en gemeente. Pijlers in dit wijkplan zijn: kansrijk; veiligheid; en gezondheid. Doel is het voorkomen en tegengaan van achterstand in de leeftijdscategorie 0-2 jaar, voorkomen van jongerenoverlast en vergroten van het perspectief van jeugd voor de leeftijdscategorie 13-23 jaar. Scholencomplex Kluiverboom in Lewenborg heeft een huiskamer ontwikkeld. Deze huiskamer wordt verder ontwikkeld tot een ‘campus’ voor na schooltijd, een veilige plek voor jongeren voor huiswerk en ontwikkelen sociale vaardigheden. Ook vanuit WIJ Lewenborg is een huiskamer opgezet. Daarnaast wordt de methodiek Plus, Min, Mee in samenwerking met de politie, WIJ en Veiligheidshuis, ingezet voor de aanpak van jeugdoverlast.

Voor het begeleiden van Caraïbische Nederlanders is in 2016 een aanpak gestart voor onder andere re-integratie naar opleiding/werk en cultuurspecifieke arbeids- en vaardighedentraining. In 2020 wordt bekeken hoe de aanpak zich verder ontwikkeld en verbreed kan worden naar andere wijken en hoe meer ingezet kan worden op preventie.

In 2020 starten we de voorbereiding van wijkvernieuwingsplannen voor Lewenborg. Hierbij zijn de pijlers uit het wijkplan Lewenborg XL, de ruimtelijke kwaliteit van de woonomgeving en duurzaamheid de belangrijkste opgaves.

Wijkvernieuwing Beijum
In 2019 is gewerkt aan een uitvoeringsprogramma voor de wijkvernieuwing in Beijum. In het uitvoeringsprogramma wordt ingezet op een integrale aanpak van alle disciplines, een bundeling van maatregelen en een sterke samenwerking van partijen. Daarnaast is een onderzoek uitgevoerd naar de detailhandel in Beijum en zijn vraag en aanbod van voorzieningen in beeld gebracht. Fysieke maatregelen in de openbare ruimte zijn de motor voor de sociale opgave. Een aanpak die gericht is op meedoen, gezondheid, participatie en moet leiden tot meer zelfredzaamheid.

In 2020 wordt gezamenlijk met diverse partijen in de wijk, zoals bewoners, woningcorporaties, ondernemers, scholen en buurtaccommodaties het uitvoeringsprogramma verder uitgewerkt en uitgevoerd. Belangrijke onderdelen in het uitvoeringsprogramma zijn: versterken en verbreden van het Wijkplatform; doorzetten en evalueren pilot kansrijk Oost; uitwerken Positief opgroeien; opzetten wijkbedrijf; uitwerken plan voor een beter gebruik van de diverse accommodaties in de wijk; doorzetten Heerdenaanpak; uitvoeren actieplan openbare ruimte; en uitwerken van een stedenbouwkundig plan met daarin specifiek een aanpak voor de Wibenaheerd, Nijesteinheerd, winkelplein Oost en winkelplein West. Zie ook Programma Wonen .

Oosterhoogebrug
In Oosterhoogebrug is al enige tijd een haalbaarheidsonderzoek in voorbereiding naar nieuwe huisvesting inclusief gymzaal van wijkcentrum De Schakel, in samenwerking met de Oosterhoogebrugschool. Het is onderdeel van een herinrichting van het gebied rond de bestaande supermarkt. In mei 2019 is gestart met het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar potentiële locaties voor de nieuwbouw. Afhankelijk van het resultaat van het haalbaarheidsonderzoek kan in 2020 het ontwerptraject starten voor de nieuwbouw van de Schakel.

Kunst en Cultuur in de wijk
In Lewenborg is in 2019 een cultuuraanjager aangesteld die de vraag op het gebied van kunst en cultuur in Lewenborg ophaalt. Opgave is om gezamenlijk met de cultuuraanjager en ‘artistiek leiders’ en de wijk een programma voor kunst en cultuur uit te werken. Hierbij zijn de in de wijk aanwezige clubs de basis. Het programma moet verbindend zijn in het laten participeren van alle bewoners in Lewenborg. Er wordt dus ook samengewerkt met Golvend Lewenborg. Het voornemen is om ook voor Beijum een cultuuraanjager aan te stellen.     

Golvend Lewenborg, experiment van democratische vernieuwing en bewonersparticipatie
In Lewenborg is Golvend Lewenborg ontstaan uit betrokken en actieve bewoners. Het experiment verloopt nu al 4 jaar succesvol. Bijeenkomsten worden goed bezocht en er zijn mooie initiatieven zoals een buurtcamping gestart. Op basis van de evaluatie wordt bepaald wat de plannen zijn voor 2020.

Verbeteren ruimtelijke woonomgeving
In meerdere wijken zijn er groepen vrijwilligers die bijdragen aan het groenonderhoud. Zowel in Lewenborg als in Beijum is de openbare ruimte in een aantal gebieden verrommeld als gevolg van uitbreiding van tuinen in openbare ruimte. Vanuit Stadsbeheer is de uitvoering van een pilot in Lewenborg rondom illegaal in gebruik genomen grond in voorbereiding. Daarnaast is in samenwerking met bewoners in Beijum en Lewenborg een traject gestart met transformatie van speelvoorzieningen. Dit traject wordt in 2020 doorgezet.

Inrichting Kardingegebied
Vanuit Bewegende Stad is het initiatief gestart om te kijken hoe we met aanpassingen het Kardingegebied optimaal in kunnen richten. Op basis van input van bewoners, sportinstellingen, ondernemers en overige organisaties in de omliggende wijken is een lijst met ideeën en voorstellen voor aanpassingen opgesteld. In 2020 wordt bepaald welke uitgevoerd kunnen worden. Vanuit de Bewegende Stad wordt aan de voet van de Kardingeheuvel een inrichtingsplan voor een buitenfitness uitgewerkt.

Meerstad
Er is een voorzieningenvisie voor Meerstad. Deze voorzieningenvisie wordt in 2019 geactualiseerd. Opgave is het realiseren van een samenhangend aanbod van voorzieningen die zijn afgestemd met bewoners, gebruikers, gemeente en Bureau Meerstad. De ambitie is uitgesproken om Meerstad de duurzaamste en gezondste wijk van Groningen te laten zijn.

MEER-dorpen
In Engelbert spelen een aantal ontwikkelingen, zoals de gevolgen van nieuwbouw voor Meerstad, de nieuwbouw van een school, verbetering van het sportcomplex en de verkeerssituatie. De belangenvereniging Meerdorpen is in 2019 een traject gestart voor het herzien van de dorpsvisie.

Wat gaan we hiervoor doen?

  • Samen met partners in de wijk uitvoeren van Lewenborg XL;
  • Uitvoeren van de pilot Kansrijk Oost, de vernieuwde aanpak armoede. In Beijum is dit onderdeel van de wijkvernieuwing;
  • Ondersteunen van initiatieven gericht op het vergroten van het perspectief zoals de Oude Bieb en Wijkgilde en gezamenlijk met partners in de wijk ontwikkelen van nieuwe initiatieven;
  • Doorontwikkeling en uitvoering van wijkvernieuwing Beijum;
  • Heerdenaanpak continueren;
  • Bewonersparticipatie: ontwikkelen en ondersteunen van buurtinitiatieven zoals Golvend Lewenborg, de Oude Bieb, Meerstad en dorpsvisie Engelbert.