Wijken en buurten
Hoogkerk, Gravenburg, Leegkerk, Reitdiep, Dorkwerd, De Held, Buitenhof, Vinkhuizen, Selwerd, Paddepoel, Tuinwijk. In het gebied opereren drie WIJ-teams: WIJ Hoogkerk, WIJ Vinkhuizen en WIJ Selwerd.
Hoe staan we ervoor?
De grotere woonwijken in West (Vinkhuizen, Paddepoel en Selwerd) kenmerken zich allemaal door een sterk vergrijsde bevolkingsopbouw. Dit geldt ook voor het dorp Hoogkerk. In Vinkhuizen, Paddepoel en Hoogkerk zijn in de afgelopen twintig jaren flinke wijkvernieuwingsingrepen gepleegd waardoor deze wijken een grote diversiteit in de woningvoorraad hebben gekregen. In Selwerd is de wijkvernieuwing Sunny Selwerd recent gestart waarvoor Healthy Ageing uitgangspunt vormt voor de te behalen doelen.
In de wijkkompassen van Vinkhuizen, Paddepoel en Selwerd valt op dat ze veel gemeen hebben. Niet zo verwonderlijk, want deze wijken zijn allen gebouwd in de periode eind jaren 1950 - eind jaren 1960. Veel oorspronkelijk eerste bewoners wonen er nog steeds, wat ook de vergrijzing verklaard.
De beoordeling van de kwaliteit van leven vraagt de nodige aandacht. Het gaat daarbij om problemen met rondkomen, meedoen, opgroeien en gezondheid. Ook de ontwikkeling van deze wijken in de afgelopen twee jaren laat zien dat aandacht hiervoor nog steeds actueel is.
Voor de overige wijken valt op dat Tuinwijk een flinke transformatie heeft ondergaan na de wijkvernieuwingsingrepen in de periode 2000-2010. Was het voorheen een wijk ‘onder aan de ladder’, nu is het een wijk die op bijna alle punten goed beoordeeld wordt. Die goede beoordeling geldt tevens voor alle nieuwbouwwijken (de Buitenhof, de Held, Gravenburg en Reitdiep). De enige uitzondering is dat daar zowel de maatschappelijke als sociaal-culturele voorzieningen laag beoordeeld worden.
Meer over de wijken is terug te vinden in de nieuwe Wijkkompassen.
Wat willen we bereiken in 2020?
Wijkvernieuwing Sunny Selwerd
Vijf jaar geleden is de wijkverbetering in Selwerd langs drie sporen gestart. De gewenste fysieke wijkvernieuwing heeft als gevolg van corporatieve plannen en ambitie inmiddels ook een stevig vervolg gekregen. Healthy Ageing vormt de rode draad in de aanpak. Een aanpak die samen met het Wijkbedrijf, het bewonersplatform, corporaties, instellingen in de wijk en kennisinstellingen in de stad (RUG en UMCG) is vormgegeven.
De uitvoering van Sunny Selwerd krijgt inmiddels vorm en in 2020 zal rondom het winkelcentrum ook de eerste fysieke wijkvernieuwing zichtbaar worden. Binnen het programma gelden verkeer, klimaatadaptatie en energie als belangrijke ingrediënten om de woon- en leefkwaliteit voor de bewoners te verbeteren. Duurzaamheid en energietransitie vormen zowel op sociaal als fysiek gebied de kans om in Selwerd achterstanden om te buigen in een sprong vooruit. Er wordt in de uitvoering van alle plannen gekeken naar koppelkansen: herinrichting groen (beweging/ontmoeting/recreatie), parkeren/verkeersveiligheid en leefstraten in combinatie met sociale interventies voor de wijk.
Bewoners hebben de afgelopen jaren intensief gewerkt aan de opzet van het Wijkbedrijf Selwerd. Inmiddels zijn daar tientallen bewoners actief die betrokken zijn bij een veelvoud aan initiatieven en projecten in de wijk. Het wijkbedrijf is uitgegroeid tot een stevige basis waaruit de gemeente en corporaties de wijkvernieuwing verder vorm willen geven door middel van vernieuwende projecten die zorgen voor een doorbraak in de armoedeaanpak in verbinding met Programma Wonen . Veel aandacht gaat uit naar de mogelijkheden om werk in de wijk te creëren. Zie ook werk en inkomen .
Centrumzone Paddepoel/Co-creatie
In winkelcentrum Paddepoel ligt de komende jaren de meest integrale opgave voor de wijk: een vitaal hart van de wijk, met een aantrekkelijk winkel-, woon- en verblijfsklimaat voor jong en oud; goede en veilige verbindingen met de wijk en de daar aanwezige functies (waaronder de vensterschool). Hierbij wordt bijzondere waarde gehecht aan een groene en autoluwe inrichting. Deze gebiedsontwikkeling biedt ook kansen op duurzame verbeteringen in zowel fysiek als sociaal opzicht. Daarnaast draagt de herinrichting van het winkelcentrum bij aan een gezondere leefstijl.
De wijk startte drie jaar geleden het initiatief co-creatie Paddepoel als nieuw gespreks- en uitvoeringsplatform in de wijk. Een themagroep houdt zich bezig met de ontwikkeling van de centrumzone. De wijk heeft daarnaast initiatief genomen om bestaande en nieuwe sociale verbanden te versterken. Dit doen ze door het aanleggen van een fysieke verbinding tussen een woonlocatie en een buurtrestaurant, maar ook door groepen te faciliteren die vanuit de wijk zelf de grotere thema’s in de wijk (armoede, eenzaamheid, opgroeien) oppakken.
Ondanks de intensieve wijkvernieuwingsaanpak kent Paddepoel nog altijd de nodige sociale problematiek. De laatste jaren is dit zichtbaar in de vorm van jongerenoverlast welke in belangrijke mate ontstaat door problematische gezinssituaties. Onder het programma positief opgroeien werken alle partijen hierin samen. In 2020 starten we de voorbereiding voor nieuwe wijkvernieuwingsplannen voor Paddepoel. Hierin vormt de energieopgave in relatie met de eerder genoemde thema’s leefbaarheid en klimaatadaptatie de grootste opgave.
Vinkhuizen laat niet los
In de meerjarige wijkaanpak ‘Vinkhuizen laat niet los’ wordt door bewoners, WIJ-team en gemeente samengewerkt aan eigenwijkse oplossingen voor Vinkhuizen. De wijk kent een hoge organisatiegraad en veel actieve bewoners die zich inzetten voor de wijk en eigen buurt. Met deze partijen samen geven we ‘Vinkhuizen laat niet los’ verder vorm. Het is een aanpak waarin we met verschillende programma's samenwerken op buurt- en straatniveau. Er zijn nog steeds zorgen over de sociaaleconomische situatie en het veiligheidsgevoel van een aanzienlijk deel van de wijk. Daarom gaan we ons in 2020 voorbereiden voor de wijkvernieuwing Vinkhuizen. Samen met de energieopgave zijn dit hier de belangrijkste ingrediënten voor.
Woningbouw aan de Travertijnstraat en onze plannen voor de Westelijke ringweg geven wij zo vorm dat ze bijdragen aan de fysieke én sociale opgaven in Vinkhuizen.
Bewonersbeheer Tuinwijk
Oude en nieuwe bewoners voelen zich betrokken bij de buurt. Een bewonersgroep draagt bij aan het onderhoud van de stoepen en het groen en er zijn vrijwilligers die het beheer van het buurtcentrum Tuinpad ondersteunen.
Wijken met een hart (Reitdiep, De Held, Buitenhof en Gravenburg)
Reitdiep heeft met haar haven, school en (winkel-)voorzieningen een eigen karakter. Het door de wijk zelf gestichte en gerunde wijklokaal is een mooi voorbeeld van nieuw partnerschap in en tussen de wijk en de gemeente. De co-creatie rondom de festivallocatie heeft deze samenwerking een vervolg gegeven. Op deze weg willen we ook samen met de andere wijken zoeken naar kansen om betrokkenheid en verantwoordelijkheid verder uit te bouwen. In Gravenburg, de Held en Buitenhof vormen verkeersvraagstukken daarin een prominent aandachtspunt. We willen creatief meedenken met de wijk om daar vanuit onze programma’s duurzame oplossingen voor te vinden. De start van de ontwikkeling van het gebied 'De Held 3' geeft mogelijkheden om de lang uitgestelde verkeersstructuur in dit gebied af te maken en opnieuw te kijken naar het voorzieningenniveau in dit deel van de stad.
Hoogkerk
Hoogkerk kent een stevige participatietraditie. Met de bewoners van Hoogkerk geven we deze traditie een nieuwe impuls. De wijk neemt zelf veel initiatief op het gebied van sport, recreatie en verkeer. Door met elkaar in gesprek te zijn, zien wij dat de belangen van de wijk, de gemeente en initiatieven van derden vroegtijdig tot afstemming leiden. Op deze wijze zien wij dat co-creatie de nieuwe werkwijze is geworden. De dorpse schaal en betrokkenheid zien wij als een kwaliteit die zowel voor de gemeente als voor de bewoners van Hoogkerk blijft werken. De zorg rondom jeugd en opvoeding is een grote opgave in de wijk. Hier willen wij in 2020 vanuit dezelfde samenwerking nieuwe impulsen voor zoeken.
Wat gaan we hiervoor doen?
- Faciliteren initiatieven Co-creatie Paddepoel. Co-creatie kiezen wij als uitgangspunt voor onze werkzaamheden in de wijk;
- Voorbereiding renovatie Winkelcentrum Paddepoel met aansluiting op wijk-, sport- en vensterschoolomgeving.
- Uitvoering Positief Opgroeien programma in het gebied Paddepoel, Selwerd, Tuinwijk;
- Aanleg warmtenet en uitvoering wijkenergieplan in Paddepoel en Selwerd;
- Voorbereidingen starten voor de wijkvernieuwing Paddepoel en Vinkhuizen;
- Aanpak Vinkhuizen laat niet los borgen in gemeentelijke programma’s;
- Uitvoering, doorontwikkeling en monitoring van Wijkvernieuwing Selwerd;
- Faciliteren van het uitbreiden van de rol en functie van het Wijkbedrijf in Selwerd;
- Doorontwikkeling zelfbeheer Tuinwijk;
- Ontwikkeling Travertijnstraat en plannen Westelijke ringweg als katalysator gebruiken om sociaaleconomische en veiligheidsvraagstukken in Vinkhuizen aan te pakken;
- Eigenaarschap en wijkverantwoordelijkheid in Reitdiep, De Held, Gravenburg en Buitenhof verder uitbouwen;
- Opstellen gebiedsvisie Ruskeveenseplas in combinatie met ontwikkeling Suikerunieterrein;
- Opstellen verkeersvisie voor noord-westelijk deel van de gemeente waarin grotere vraagstukken (verkeersontsluiting Suikerterrein, de Held 3 en Westelijke Ringweg) staan opgenomen.