Voor de begroting 2020-2023 hebben wij aanvullende bezuinigingsmaatregelen en de hervormingen in beeld gebracht. De verdeling van de maatregelen 2020-2023 is in onderstaande tabel opgenomen. Vervolgens is per dekkingsbron een toelichting gegeven.

  *) dit betreft een aanpassing van de ontwerpbegroting naar aanleiding van de behandeling in de raad   

1. Werkprogramma/Participatiebudget/ESF
Onze inzet op het Werkprogramma wordt gecontinueerd. Door een aangepaste dekkingswijze kunnen er middelen vrijvallen ten gunste van de algemene middelen. In 2020 en 2021 zetten we 2 miljoen euro vanuit de reserve ESF in. Vanaf 2022 financieren we het Werkprogramma uit het Participatiebudget. Met deze herziene dekking kan een bedrag van 1 miljoen euro vrijvallen vanaf 2020.

2. Inzetten ESF subsidies
We houden vanaf 2021 rekening met subsidies vanuit het ESF van 250 duizend euro per jaar.

3. Handhaven/sociale recherche/terugvordering
Op het gebied van handhaven/sociale recherche/terugvordering gaan we effectievere werkwijzen ontwikkelen zodat we 200 duizend euro kunnen besparen op het totale budget.

4. Niet doorgeven accres
Wij compenseren in 2020 eenmalig instellingen niet voor loon en prijsstijgingen, dit heeft een structureel effect op onze begroting. De precieze invullen bepalen wij nog nader.

5. Economische zaken, Marketing Groningen
Wij gaan in gesprek met Marketing Groningen en de provincie Groningen. Dit gesprek zal onder andere gaan over een verbeterde afstemming in de financiering van Marketing Groningen. Wij gaan in gesprek met Marketing Groningen over de inzet die wij verwachten vanuit de gemeentelijke opdracht en exploitatiesubsidie. Dit zullen wij vanaf 2020 vastleggen in een Programma van Eisen. Daarnaast zullen wij gezamenlijk kijken naar de vaste componenten in de financiering van Marketing Groningen en de flexibele ruimte die overblijft. We verwachten hiermee 100 duizend euro te kunnen besparen.  

6. Economische Zaken, overig 10 % reductie
Wij zullen vanaf 2020 structureel 100 duizend euro besparen op het budget voor economische activiteiten en projecten. Wij bekijken de aanvragen voor subsidies nog kritischer, en zullen nog sterker inzetten op het realiseren van financiering door derden.

7. Akkoord van Groningen
Er zal met de zes Akkoordpartners besproken worden hoe de bezuinigingen worden verwerkt in de begroting en wat ze betekenen voor de plannen en doelstellingen op termijn.  

8. Uitvoering meerjarenprogramma ruimtelijke economie
Het budget voor het uitvoeringsprogramma wordt met structureel 50 duizend euro verlaagd. De vertaling naar het inhoudelijk programma wordt meegenomen bij de actualisatie van het meerjarenprogramma.

9. Incidentele grondopbrengst
We verwachten een incidentele grondopbrengst van 500 duizend euro in 2020 (programma 2) en 2,5 miljoen euro in 2021 (programma 8).

10. Confucius instituut
Vanaf 2021 zullen wij geen subsidie meer verstrekken aan het Confucius instituut. Dit instituut wordt breed gedragen door de kennisinstellingen, waarbij subsidie vanuit de gemeente niet langer noodzakelijk is. De besparing bedraagt 30 duizend euro.

11. Stedenbanden
Vanaf 2021 wordt er structureel 30 duizend euro bezuinigd op de subsidies stedenbanden en mondiale bewustwording. Het plafond van de subsidies zal met dit bedrag verlaagd worden tot 100 duizend euro.

12. Peuteropvang
Op basis van de prognose van de groei van het gebruik van de urenuitbreiding houden we rekening met een vrijval op het budget van peuteropvang vanaf 2020. Daarnaast realiseren we vanaf 2020 een besparing van 350 duizend euro doordat een deel van de uitgaven voor peuteropvang gedekt kan worden uit structureel rijksbudget voor onderwijsachterstandenbeleid. De besparing bedraagt 1,05 miljoen euro in 2020 en 2021 en 850 duizend euro vanaf 2022.

13. Innovatiemiddelen onderwijs
Via de inzet van intensiveringsmiddelen ‘leren’ versterken we de onderlinge samenwerking in het onderwijs en stimuleren we de ontwikkeling van gezamenlijke initiatieven. We besparen vanaf 2020 150 duizend euro structureel door vrijval op rijksmiddelen in te zetten voor de financiering van brugfunctionaris. Vanaf 2021 besparen we nog een extra 50 duizend euro structureel door te stoppen met Shelter City. 

14. Natuur- en duurzaamheidseducaties
Op natuur- en duurzaamheidseducatie besparen we vanaf 2022 structureel 120 duizend euro (=10%). We onderzoeken hiervoor nog verschillende scenario’s om zo min mogelijk te snijden in de inhoud.

15. Gezondheidsbeleid/ projecten
We kiezen ervoor de inzet vanuit het gezondheidsbeleid slimmer te verbinden met andere projecten/aanpakken en brengen meer focus aan binnen het vastgestelde beleid. De besparing vanaf 2021 bedraagt 150 duizend euro.

16. Innovatiemiddelen Jeugd/ positief opgroeien
De bezuiniging binnen het budget Positief opgroeien en de Innovatiemiddelen jeugd en de oplossing van het knelpunt Jeugdstraatwerk realiseren we door de subsidie op meerdere activiteiten stop te zetten dan wel te verlagen. Komende jaren leggen we prioriteit bij de transformatie van de jeugdhulp, het versterken van de preventieve ondersteuningsnetwerken in de eigen leefwereld - de school en de wijk - van de kinderen en jongeren (Positief Opgroeien) en bij activiteiten die bijdragen aan het gezond, veilig en kansrijk opgroeien van vooral kinderen en jongeren  met (risico op) ontwikkelingsachterstanden. De besparing vanaf 2020 bedraagt 200 duizend euro.

17. Innovatiemiddelen BW
Dit betreft een besparing van de innovatiemiddelen ten behoeve van Beschermd Wonen voor zover ingezet in de gemeente Groningen. Het aandeel van de gemeente Groningen maakt onderdeel uit van aan de centrumgemeente Groningen ter beschikking gesteld budget. De inzet in de gemeente Groningen kan worden bespaard na toepassing van de geldende verdeelsleutel en instemming vanuit het Bestuurlijk Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO). De besparing vanaf 2020 bedraagt 165 duizend euro.

18. Maatschappelijke begeleiding statushouders
We realiseren een bezuiniging van 10 procent op het beschikbare budget voor de maatschappelijke begeleiding van vergunninghouders. Het gaat daarbij om een besparing van naar schatting 30 duizend euro per jaar. Consequentie van de maatregel is dat we geen maatschappelijke begeleiding meer kunnen bieden aan niet inburgering-plichtige vergunninghouders. Deze groep bieden we nu indien nodig wel ondersteuning aan, echter we ontvangen hiervoor geen vergoeding van het Rijk. Van het Rijk ontvangen we alleen financiële middelen om inburgering-plichtige statushouders deze ondersteuning te bieden. Het is niet ondenkbaar dat de regeling per 2021 verandert, met de stelselwijziging inburgering.

19. Beter benutten buurtaccommodaties
Het komend jaar gaan we aan de slag met een herijking van het accommodatiebeleid. De accommodaties zijn een middel ter versterking van de sociale basis of samenhang in wijken en dorpen. Daarbij is het van belang dat de drie sporen van gebiedsgericht werken, de sociale basis en het accommodatiebeleid bij elkaar komen. Meer samenwerking en het beter benutten van alle buurtaccommodaties is het doel. We gaan er daarbij vanuit dat we vanaf 2021 taakstellend een bezuiniging van 100 duizend euro structureel kunnen realiseren.  

20. Sociale basis
Door middel van efficiencyslagen hebben we in nauw overleg met instellingen subsidies kunnen verlagen. Ten aanzien van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken wordt een naar verwachting te verantwoorden deel van de jaarlijkse vrijval vanuit de Meerkostenregeling aangewend. De besparing is 500 duizend euro in 2020 en 800 duizend euro vanaf 2021.

21. Diversiteitsbeleid
De besparing binnen het diversiteitsbeleid wordt gerealiseerd door afroming van het beschikbare budget en door een herijking van de inzet van de middelen. De besparing bedraagt 80 duizend euro vanaf 2020.

22. Pilot piket t.b.v. hoorplicht Wvggz
Binnen de uitvoering van de Wvggz wordt afgezien van het inhuren van externe capaciteit ten behoeve van het wettelijk verplichte 'horen' van de cliënt en het daarbij behorend piket. In plaats daarvan starten we per 1-1-2020 met een pilot waarbij we het horen laten uitvoeren door eigen medewerkers. De besparing bedraagt 200 duizend euro vanaf 2020. Deze hervorming heeft betrekking op knelpunt 6 “Implementatie WVGGZ”.

23. Gemeenschappelijke regeling PG&Z (Wettelijke taken GGD)
De gemeente Groningen zet in op een hervorming van de GR PG&Z per 2021. Hiervoor moet het Algemeen Bestuur van de GR PG&Z in 2019 een besluit nemen. We zetten in op een gedragen gezamenlijk besluit waarbij er gezocht wordt naar een efficiency-slag binnen de GGD om deze hervorming te realiseren. De besparing is 300 duizend euro vanaf 2021.

24. Sport
Uitgangspunt bij het maken van noodzakelijke keuzes is geweest dat we bestaande voorzieningen in stand laten. Ook maken we de keuze om nieuwe investeringen in sportaccommodaties te blijven doen. Het co-investeringsfonds zetten we deels in om de opgave te kunnen realiseren. De basis van Bslim wordt gecontinueerd. Voor de uitbreiding stellen we vanaf 2020 minder middelen beschikbaar dan beoogd. Vanaf 2021 stellen we geen middelen meer beschikbaar voor verenigingsondersteuning. We kiezen er voor om vanaf 2021 de afschrijvingstermijn van kunstgrasvelden met een jaar te verlengen. De korting op het trainingsveldtarief voor sportverenigingen wordt voor het sportseizoen 2020/2021 verlaagd en zal komen te vervallen vanaf sportseizoen 2021/2022. Vanaf 2021 zijn er minder middelen beschikbaar voor de subsidiëring van topsportevenementen. Voor het overige zien we in de toekomst mogelijkheden om de bezuinigingsopgave binnen sport te kunnen realiseren. Hieraan geven we de komende jaren verder invulling. De besparing bedraagt 343 duizend euro in 2020 oplopend tot 600 duizend euro vanaf 2022.

25. Huisvesting VRIJDAG
We gaan verder met het onderzoek naar de integrale huisvesting van Vrijdag in de binnenstad. Realisatie hiervan betreft het sluitstuk van de herinrichting van de Oostzijde van de Grote Markt. Dekking zoeken we niet in de eerder vrijgemaakte middelen vanuit het coalitieakkoord, maar in de ruimte binnen de Bouw- en Grondexploitatie (B&GREX) Grote Markt Oostzijde. Dit betreft een voorbeeld van het beter benutten van ons financieel instrumentarium. Naar verwachting kan hierdoor de reservering van 250 duizend euro vanaf 2020 vervallen.

26. Evenementen tarieven
We gaan meer opbrengsten uit evenementen genereren. Dit realiseren we in 2020 met de huuropbrengsten van grote evenementen op de Drafbaan. Door acquisitie hebben we 3 evenementen erbij die huur betalen voor de Drafbaan. De extra huur die dit oplevert is 50 duizend euro.

27. Culturele sector
Het beschikbare budget voor cultuur wordt verminderd met 200 duizend euro.

28. Scheepvaartmuseum
De ontwikkeling van het Historisch Museum wordt voortgezet. We hebben kritisch gekeken naar het budget voor de noodzakelijke plankosten. De verwachte besparing bedraagt 50 duizend euro in 2020.

29. Kunstwerf
We hebben kritisch gekeken naar de in de jaarschijf 2020 beschikbare intensiveringsmiddelen voor cultuurnota 2019 van 94 duizend euro. Deze kunnen in 2020 vrijvallen ten gunste van de algemene middelen.

30. Intensiveringsmiddelen Verkeer
De vermindering van het structurele verkeersbudget met 300 duizend euro wordt gerealiseerd in de activiteiten van het programma Verkeer. Er is daardoor minder ruimte voor visie- en beleidsvorming, uitvoering van fysieke maatregelen en innovatie. De vertaling in concrete voorstellen daarvoor wordt opgenomen in het meerjarenprogramma Verkeer en Vervoer 2020 - 2023.
Ook de vermindering van de structurele vulling van het Stedelijke InvesteringsFonds leidt mogelijk nog tot extra korting van het verkeersbudget, omdat een gedeelte van de intensiveringsmiddelen verkeer daarvan onderdeel uit maakt. Ook dit wordt nog nader uitgewerkt.

31. Ringsparen
De ruimte die kan ontstaan door de bedragen voor het Ringsparen pas beschikbaar te stellen wanneer die nodig zijn, is nader toegelicht bij de uitleg over het stedelijk investeringsfonds (SIF 36). De besparing bedraagt 381 duizend euro vanaf 2020.

32. Fietsparkeren onder voormalige V&D
De extra middelen uit het coalitieakkoord, van 300 duizend euro per jaar vanaf 2020 voor exploitatie van de nieuwe fietsenstalling, worden teruggedraaid. Beoogd is de exploitatie van het parkeerbedrijf in te zetten als alternatieve dekkingsbron. Zowel de aankoop en inrichting van de kelder als de jaarlijkse exploitatie worden dan onderdeel van het parkeerbedrijf. Verwacht wordt dat rekening moet worden gehouden met een structurele jaarlijkse vermindering van het resultaat van de totale parkeerexploitatie van 0,5 tot 0,7 miljoen euro.

33. Uitbreiding betaald parkeren
Met de verdere uitbreiding van betaald parkeren naar wijken in het stedelijk gebied willen we kwaliteit in de openbare ruimte toevoegen. In wijken met een hoge parkeerdruk brengen we door het invoeren van een parkeerregime de parkeerdruk omlaag. In de openbare ruimte die we daarmee winnen, kunnen we de andere functies van de straat (fietsen, wandelen, spelen, groen, ontmoeten) verder de ruimte geven.
Wanneer we in een klein(er) gebied betaald parkeren in te voeren, weten we dat het probleem zich verplaatst naar de naastgelegen straten, waar parkeren (nog) gratis is. We noemen dat het waterbedeffect. Dat voorkomen we door in één keer in een groter deel van de stad een parkeerregime in te voeren. Dat we een vergoeding mogen vragen voor privé stallen van een auto in de openbare ruimte stelden we in de Parkeervisie al vast.
Naast extra leefkwaliteit, levert het uitbreiden van het betaaldparkerengebied extra opbrengsten op. We verwachten een extra opbrengst van 100 duizend euro te kunnen genereren. Daarbij gaan we er vanuit dat we invulling kunnen geven aan deze uitbreiding door het aantal beschikbare betaalautomaten op straat te verdunnen.

Een ander deel van de taakstelling kan worden gerealiseerd met een aanpassing van het systeem van bezoekersparkeren, het verhogen van de kostendekkingsgraad van de buurtstallingen en de herziening van contracten met leveranciers. Totale extra opbrengsten kunnen dan oplopen tot 200 duizend euro vanaf 2022. Om deze taakstelling te kunnen halen is het wel noodzakelijk het creëren van draagvlak voor een parkeerregime opnieuw te overwegen.
De wijze van uitvoering, de grenzen van het gebied en de implicaties van de uitrol van betaald parkeren over een groter deel van de stad gaan we nader onderzoeken.

34. Binnenstadmiddelen
Wordt nader toegelicht bij de uitleg over het stedelijk investeringsfonds (SIF 36).

35. Parkeergarage Leonard Springerlaan
De parkeergarage aan de Leonard Springerlaan is gemeentelijk eigendom. Door deze parkeergarage te verkopen, kan een eenmalige opbrengst worden gerealiseerd van naar verwachting 2 miljoen euro in 2022. Daar tegenover staat het wegvallen van de jaarlijkse huuropbrengsten van 160 duizend euro netto en toekomstige lasten van groot onderhoud.

36. SIF-middelen
Bij de begroting 2020 zijn ten laste van het SIF de volgende bezuinigingen opgenomen:

Tabel: Bezuinigingen ten laste van het SIF, bedragen x 1.000 euro
Binnenstad: Ruimte voor jou
We verwachten dat we de herinrichting van de Grote Markt voor een groot deel kunnen betalen uit de bouw- en grondexploitatie Grote Markt Oostzijde/Groninger Forum. Daardoor zou 200 duizend euro structureel beschikbaar kunnen komen voor andere doeleinden. Mocht blijken dat dit toch niet mogelijk is, dan vervalt deze bezuinigingsoptie.

Ringspaarbudget
Van het Ringspaarbudget zetten we 381 duizend euro gedurende 4 jaar elders in. De aanleg van de ‘inprikker’ vanaf het Emmaviaduct naar stationsgebied Zuid wordt daar niet door geraakt. Na 2023 vloeien deze middelen weer terug naar de ringspaarprojecten. We gaan hierover in gesprek met de provincie.
SIF algemeen
We stellen voor de algemene bezuiniging op de structurele middelen van het SIF voor het grootste deel in te vullen door het schrappen van de parkeergarage in stationsgebied Zuid. In de begroting 2019 was daarvoor in 2021 400 duizend euro structureel beschikbaar gesteld en vanaf 2022 1,82 miljoen euro. We gaan de oplossingen voor het parkeren daar betrekken bij de nog te maken nadere keuzes voor de ontwikkeling van dat gebied.
De resterende structurele bezuinigingstaakstelling gaan we in 2020 en 2021 zoveel mogelijk incidenteel invullen (door fasering en/of vrijval binnen de voeding en/of reserve SIF). Daarbij kan het gaan om bijvoorbeeld plankosten, de intensiveringsmiddelen Wonen, de wijkvernieuwing, en/of de binnenstad. Voor de invulling van de vanaf 2022 nog openstaande taakstelling van 180 duizend euro structureel zullen wij in de begroting 2022 een voorstel doen.
Voor de taakstelling van 1 miljoen euro in 2023 doen we een voorstel in de begroting 2023.

SIF-reserve
We stellen voor de besparing voor de reserve SIF in te vullen door het schrappen van de voorziening De Held III (5,146 miljoen euro), aangevuld met 454 duizend euro uit het Ontwikkelbudget.

37. Wijkenergieplannen
De bezuiniging binnen het programma energie wordt in belangrijke mate gerealiseerd door de wijkenergieplannen te temporiseren. We leggen de focus voor de wijkenergieplannen op de wijken Paddepoel, Selwerd en Vinkhuizen. Andere wijken waar de participatie is gestart proberen we de informatievoorziening en ondersteuning zoveel mogelijk in stand te houden met de beperkte beschikbare middelen. De besparing bedraagt 450 duizend euro vanaf 2020.

38. Duurzame energieopwekking
We verwachten middelen te kunnen genereren door investeringen in de transitie naar duurzame energieopwekking, waarbij we deze toekomstige te verwachten revenuen ten goede zullen laten komen van de gemeente. De gemeente kan daarnaast besluiten om tevens een deel van dit voordeel ten goede te laten komen aan de inwoners in de vorm van investeringen in andere duurzame energievoorzieningen.

39. Onderhoud verhardingen
Het onderhoud van verhardingen in de wijken verlagen we van BORG-niveau B (voldoende) naar niveau C (matig). Omdat de kwaliteit van wegen op dit moment bovengemiddeld is ten opzichte van fiets- en voetpaden, zien we ruimte om met name het programma groot onderhoud aan wegen te verkleinen met 500.000 euro. Het gemeente-brede onderhoudsniveau van verhardingen zal hierdoor in de komende 10 jaren geleidelijk zakken naar niveau C. De verhardingen in de Binnenstad en het Noorderplantsoen blijven we op het huidige niveau A (goed) onderhouden.

40. Beheer en onderhoud
We werken de komende tijd een optimale differentiatie uit van de bestaande BORG systematiek en realiseren hiermee een bezuiniging op het beheer en onderhoud, op een zodanige wijze dat de effecten op de leefkwaliteit zo klein mogelijk zijn. Begrazing door de schaapskudde blijft in 2020 behouden. De incidentele besparing is 1 miljoen euro in 2020. De structurele besparing is 401 duizend euro in 2020 oplopend tot 441 duizend euro vanaf 2021.

41. Groenonderhoud begraafplaatsen
We verlagen het groenonderhoud op begraafplaatsen – in het bijzonder Selwerderhof – van BORG-niveau B (voldoende) naar niveau C (matig) en trekken het daarmee gelijk aan het groenonderhoud in de aangrenzende wijken. We realiseren hiermee een bezuiniging van 120 duizend euro.

42. Organisatorische inrichting
Er wordt een (schaal)voordeel gerealiseerd op de personele inzet (aardbevingsgelden). Dit leidt tot een besparing van 190 duizend euro in 2020  tot en met 2023.

43. Programmagelden Veiligheid
De bezuinigingstaakstelling zal ten laste worden gebracht van de deelprogramma’s 10.1 Veilige woon- en leefomgeving, 10.2 Jeugd en Veiligheid en 10.3 Integriteit en Veiligheid. De nadere invulling hiervan zal plaatsvinden in overleg met de burgemeester.  De besparing bedraagt 150 duizend euro in 2020 en 300 duizend euro vanaf 2021.

44. Supportersproject
Het Supportersproject zal worden beëindigd. Op driehoeksniveau wordt samen met FC Groningen gewerkt aan een meer passende aanpak op de verschillende groepen harde kern supporters die voor problemen zorgen rond de wedstrijden van FC Groningen. Geconstateerd is daarbij dat het project zoals dat is georganiseerd en de kosten daarvan niet voldoende meer aansluit op de actuele problemen. Beëindiging levert een besparing op van 75 duizend euro.

45. Toezicht en Handhaving
Om de hervormingen te realiseren zullen we onze uitvoeringstaken herprioriteren danwel met een andere intensiteit uitvoeren. De intensivering voor de aanpak van problematische jeugdgroepen blijven we continueren enerzijds vanwege de noodzaak gelet op het groeiend aantal jeugdgroepen en geweldsdelicten en anderzijds vanwege de effectiviteit en positieve resultaten van de aanpak. Wij slagen er samen met onze ketenpartners in om de individuele leden van de jeugdgroepen snel in beeld te krijgen en zicht te krijgen op hun rol binnen de groep en om op basis daarvan effectieve interventies op de groep en het individu in te zetten die de overlast sterk doen verminderen. Het continueren van de intensivering op jeugdgroepen betekent dat we op andere gebieden structureel minder personeel kunnen inzetten. Door herprioritering of minder intensieve inzet op bepaalde overlastfeiten en gebiedsgerichte inzet kunnen we stapsgewijs de rest van de hervormingen realiseren. We kijken zoveel mogelijk naar natuurlijk verloop en we houden rekening met frictiekosten. De besparing vanaf 2020 bedraagt 263 duizend euro.

46. Publieke dienstverlening
De kosten van de decentrale gemeenteloketten staan onder druk. De kwaliteit van onze dienstverlening kan worden behouden en wellicht versterkt door een andere vorm van analoge dienstverlening. We komen in een afzonderlijk voorstel hierover bij uw raad op terug. We verwachten een besparing te kunnen realiseren van 100 duizend euro vanaf 2021.

47. Verkiezingen
De kosten voor verkiezingen lopen al enige jaren op. Door middel van een aantal maatregelen worden deze kosten omlaag gebracht. Hierbij zal worden onderzocht hoe er 50 duizend euro bespaard kan worden vanaf 2021 op het organiseren van verkiezingen. Hierbij zal de toegankelijkheid en nabijheid van stembureaus voor de inwoner zoveel mogelijk worden gewaarborgd.

48. Afweging samenwerkingen, deelname regelingen en akkoorden
De maatregel bevat een inventarisatie welke samenwerkingsverbanden, deelname regelingen en akkoorden er zijn en wat de kosten ervan zijn. Welk deel neemt Groningen en welke andere partners. Vervolgens bepalen we wat het oplevert en of er andere manieren te bedenken zijn om hetzelfde te bereiken tegen minder kosten of een lagere bijdrage. Structureel moet deze maatregel 100 duizend euro opleveren.
De gemeente Groningen werkt met verschillende partijen samen in een aantal samenwerkingsverbanden. We onderzoeken en heroverwegen de effectiviteit van de bestaande samenwerkingsverbanden en Gemeenschappelijke Regelingen. De besparing bedraagt 600 duizend euro vanaf 2021.

49. Gebiedsgericht werken
Binnen het programma gebiedsgericht werken worden gezamenlijke gebiedsbudgetten verminderd met in totaal 275 duizend euro. Daarbij wordt gestreefd de bestaande gebiedsprogramma’s zoveel mogelijk in stand te laten.

50. Doorberekenen werken voor de regio
Gemeente Groningen heeft als grootste gemeente in de Provincie, dan wel het Noorden de functie van regiogemeente. We vervullen voor de regio een voortrekkersrol, vooral in de samenwerkingsverbanden met anderen gemeenten. De inzet die gepleegd wordt is groter dan de dekking vanuit de samenwerkingsverbanden. Deze maatregel beoogd de inzet conform de dekking te laten verlopen. De besparing bedraagt structureel 200 duizend euro vanaf 2020.

51. Subsidies
Voor innovatieve doelen en ambities is op veel thema’s EU geld beschikbaar. Op dit moment hebben we onze inzet op het daadwerkelijk schrijven van Europese projecten ad hoc geregeld via de capaciteit van verschillende programma’s. Daarnaast heeft de gemeente Groningen een woondeal met de rijksoverheid gesloten. Zo komen Groningse projecten in aanmerking voor een bijdrage uit een speciaal fonds. Door middel van deze maatregel willen we een team vormen om gestructureerd subsidies binnen te halen en te verantwoorden.

52. Beleidsharmonisatie
Harmoniseren van beleid binnen de gemeente Groningen moet vanaf 2021 leiden tot een besparing van 500 duizend euro. Er wordt gekeken naar het optimaliseren, vereenvoudigen en standaardiseren van het beleid. Dit moet leiden tot meer samenwerking en samenhang tussen de verschillende directies binnen de gemeente.

53. Organisatorische inrichting
De huidige opzet van de organisatie zal worden bekeken of dit anders kan worden ingericht en uitgevoerd. Hierbij zijn diverse aandachtspunten te benoemen, waaronder: efficiënter organiseren, leanen van procedures en processen, verhogen kostenbewustzijn, reductie van functies, resultaat-gerichter sturen, bepalen serviceniveau en minder versnippering van functies. We besparen 2,25 miljoen euro in 2021 oplopend tot 3 miljoen euro in 2023.

54. Langer vasthouden van vacatures
Er wordt een tijdelijke vacaturestop ingesteld. Jaarlijks is er een uitstroom van personeel die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt. Daarnaast verlaten gemiddeld 95 medewerkers per jaar de gemeentelijke organisatie om andere redenen. Het niet meteen invullen van deze functies moet leiden tot een incidenteel voordeel in 2020 van 500 duizend euro. Hierbij opgemerkt dat een aantal functies zich niet leent voor een vacaturestop.

55. Rekeningresultaat 2019
Het rekeningresultaat is de afgelopen jaren positief afwijkend van het resultaat dat bij de prognose van de voortgangsrapportage. Het uitgangspunt van de organisatie is hierbij erg sterk gericht op voorzichtigheid, een verwachte meevaller wordt vaak alleen meegenomen indien deze zeker is. Bij de rekening zien we verder dat diverse resultaten op grond van eerdere afspraken worden bestemd en behouden blijven voor het doel waarvoor het beschikbaar is gesteld. We hebben de mogelijkheid om een verwacht overschot van 7 miljoen euro in 2019 in te zetten om het tekort in de begroting 2020 incidenteel te beperken. Hierbij wordt er van uitgegaan dat het geen automatisme is in het bestemmen van het rekeningresultaat, maar de inzet van het rekeningresultaat integraal af te wegen.

56. Leniger/flexibeler begroten
In onze begroting zijn we soms geneigd om voorzichtig te ramen. Het voordeel van voorzichtig ramen is dat de kans op financiële tegenvallers in de realisatie klein is, maar het nadeel is dat voorzichtig ramen soms een nadeel kan suggereren dat er in werkelijkheid niet is. Er zit kennelijk ruimte in onze begroting die we nu niet optimaal gebruiken. In de uitwerking kijken we naar budgetten waarin de financiële realisatie de afgelopen jaren sterk afweek van de begroting en stellen we een aantal maatregelen voor om budgetten (incidenteel) te verlagen en daarmee minder voorzichtig te begroten. Daarnaast kan centrale plaatsing van een aantal budgetten helpen om eventuele ruimte, door voorzichtigheid in het ramen van de budgetten per directie, te verkleinen en kan zodoende een besparing worden gerealiseerd.

57. Vrijval weglekbudget
We hebben een jaarlijks budget beschikbaar voor het opvangen van bezuinigingen die weglekken via de doorrekening naar lagere tarieven. We verwachten dat dit budget voor de jaarschijf 2020 kan vrijvallen voor een bedrag van 1 miljoen euro.

58. Frictiekosten
Er worden diverse maatregelen getroffen om te komen tot een sluitende (meerjaren)begroting. In een aantal gevallen zijn frictiekosten onvermijdelijk. Dit geldt bijvoorbeeld  voor maatregelen die de organisatie raken. In de periode 2020-2023 hebben we daarom een bedrag van 5,17 mln. gereserveerd voor frictiekosten. In de nadere uitwerking moet blijken of en in welke mate frictiekosten daadwerkelijk gaan optreden.

59. OZB verhogen
De WOZ-waarde van woningen en bedrijven is dit jaar met respectievelijk 8% en 1% gestegen. Deze waardestijgingen worden niet gecompenseerd via de OZB-tarieven. Hierdoor stijgt de OZB-opbrengst woningen met 3 miljoen euro en de OZB-opbrengst niet-woningen met 500 duizend euro.

Met de inkomsten uit het rioolrecht sparen we sinds enkele jaren een bedrag voor grootschalige investeringen in de toekomst, waardoor we de verhoging van het rioolrecht voor komende generaties kunnen beperken. We kiezen er voor dit spaarbedrag te halveren en in verband daarmee het rioolrecht te verlagen. Hiermee zetten we geoormerkt geld om in algemene middelen maar de lasten stijgen per saldo niet. De besparing wordt dan gerealiseerd door een verhoging van de OZB met 1 miljoen euro in 2020.

60. Afvalinzameling en -verwerking
Voor het eind van 2020 werken we een geactualiseerd afvalbeheerplan uit waarin we een kosteneffectief en maatschappelijk verantwoord inzamelingssysteem kiezen datde grootst mogelijke winst behaalt in de mate van afvalscheiding. We verwachten dat we door schaalvoordelen, en een goede samenwerking met bewoners de effecten van de bezuiniging kunnen minimaliseren. Met ingang van 2021 besparen we hiermee een bedrag van 532 duizend euro en we verwerken deze besparing in de afvalstoffenheffing. De besparing wordt gerealiseerd door een verhoging van de OZB.

61. Dividend
Wij verwachten in 2020 incidenteel dividend uitkeringen te ontvangen als aandeelhouder van onze deelnemingen van in totaal 1,1 miljoen euro.

62. Lage rente stand
In het kader van de herziening van het treasurystatuut zullen wij voorstellen om over te gaan tot een vereenvoudiging van de limietenstructuur ter beperking van de renterisico’s. Hiermee vergroten we onze flexibiliteit bij het aantrekken van nieuwe leningen (qua timing en looptijden) en kunnen we nog optimaler inspelen op de huidige lage rentestanden. Daardoor verwachten we een structurele besparing op de rentelasten te kunnen bereiken van 200 duizend euro vanaf 2020.

63. Vrijval compensatieregeling OZB
De harmonisatie van de OZB heeft voor bedrijven in de oude gemeenten Haren en Ten Boer tot een forse lastenstijging geleid. Hiervoor is een compensatieregeling vastgesteld. Voor de compensatie is in 2020 1,080 miljoen euro beschikbaar. De werkelijke compensatie 2020 zal lager uitvallen.

64. Herstructurering medezeggenschap
Er vindt de komende periode overleg plaats tussen de gemeentesecretaris en de OR, als gevolg de discussie over concernsturing en de herstructurering van de medezeggenschap. In deze begroting is de minimale variant voor ondersteuning meegenomen. Deze besparing is de financiële verwerking van de koers die is ingezet. Dit kan alleen worden gerealiseerd met instemming van de OR. We gaan uit van een besparing van 123 duizend euro in 2020 en 245 duizend euro structureel vanaf 2021.

65. Verstrekking hardware ICT middelen
De afgelopen jaren is een stijging in de uitgifte van ICT middelen waarneembaar (onder andere IPads en laptops). Dit past binnen de visie om de medewerkers te voorzien van moderne ICT voorzieningen. Daarbij zien we dat deze middelen niet overal effectief worden ingezet. Er is hierbij soms gering gebruik zichtbaar of een langere tijd geen gebruik. Daarnaast zijn er ook werknemers met dubbele ICT voorzieningen. Een efficiëntere inzet van de ICT middelen zal moeten leiden tot lagere lasten. De besparing loopt op tot structureel 80 duizend euro in 2023.

66. Optimalisatie gebruik panden
Een optimaal gebruik van de gemeentelijke gebouwen zal leiden tot lagere lasten. Hierbij kan worden gedacht aan tijdelijke sluiting van enkele panden in vakantieweken en sluiting op dagen dat de bezettingsgraad laag is. Medewerkers kunnen op deze momenten gebruik maken van de overige panden. Dit leidt per saldo onder andere tot lagere energielasten en schoonmaakkosten.

67. Inzet weerstandsvermogen
We streven aan het eind van de coalitieperiode naar een ratio van het weerstandsvermogen van 1,0. Gelet op de grote opgave accepteren we voor de kortere termijn een ratio van minimaal 0,8. Bij de inzet van het weerstandsvermogen wordt, naast deze ratio, ook gekeken naar de verhouding tussen harde reserves en niet direct beschikbaar weerstandsvermogen. Voor de periode 2020 tot en met 2023 zetten we per saldo 2,4 miljoen euro weerstandsvermogen in voor een sluitende begroting.

68. Precariobelasting
In het coalitieakkoord is voorgesteld de precariobelasting te verhogen. De structurele extra inkomsten van 150 duizend euro vanaf 2020 worden ingezet voor de wijkenergieplannen.