In het deelprogramma 'Overig verkeer' worden enkele thema's beschreven die de overige deelprogramma's overstijgen of daar niet logisch in passen en zijn overige zaken als plankosten opgenomen.

Duurzame mobiliteit

In het Klimaatakkoord is als doel gesteld om het nationale broeikasgasuitstoot in 2030 terug te dringen met 49% ten opzichte van 1990. De sector verkeer en vervoer is landelijk gezien verantwoordelijk voor ruim 21% van de CO₂-uitstoot en heeft daarmee een groot aandeel. De drie provincies en de vier grootste gemeenten in Noord-Nederland hebben eind 2018 gezamenlijk de ambities gesteld om in 2035 de mobiliteit in Noord-Nederland emissievrij te maken. Dat betekent vrij van schadelijke stoffen zoals NOx en vrij van broeikasgassen zoals CO₂. Er zijn verschillende manieren om de mobiliteit te verduurzamen. We werken volgens het principe trias mobilica;

• Verminderen: Als we minder gaan autorijden, varen en vliegen dan leidt dat direct tot minder CO ₂ en schadelijke uitstoot. Een vervoersbeweging die niet gemaakt wordt, hoeft ook niet vergroend te worden. De basis hiervoor ligt in een consequent ruimtelijk beleid. Ook in The Next City blijven we inzetten op een compacte stad waar wonen, werken en recreëren dicht bij elkaar liggen. Zo blijven de verplaatsingsafstanden beperkt en in deze ruimtelijke structuur zijn lopen en fietsen de aantrekkelijke en logische keuze. De concentratie van voorzieningen nabij knooppunten geeft blijvende kansen voor het openbaar vervoer. We zetten dus juist in op de alternatieven voor het toenemende autogebruik en houden zo onze Stad aantrekkelijk voor de huidige en toekomstige generaties.
• Veranderen: Mobiliteit kan veranderd worden door gedragsverandering en het verbeteren van faciliteiten voor duurzamere alternatieven zoals de fiets en het OV.
• Vergroenen: Ondanks de inspanningen die worden verricht met de doelstelling ‘verminderen’ en ‘veranderen’ zullen er voertuigen blijven en nodig zijn om ons en onze goederen te verplaatsen. Voor 1 van de 3 stedelijke verplaatsingen worden nog altijd gemotoriseerde voertuigen gebruikt.

Elk jaar wordt de CO ₂ -uitstoot van het wegverkeer in de gemeente Groningen gemonitord. De mobiliteit in de gemeente Groningen is verantwoordelijk voor een kwart van de CO ₂ -uitstoot. Ongeveer een kwart daar weer van vindt plaats op de snelwegen A7 en A28. Hoewel de CO ₂ -uitstoot in de gemeente Groningen jaarlijks licht afneemt stijgt de CO ₂ -uitstoot in de mobiliteit jaarlijks licht. In 2017 is 313 kton CO ₂ door het verkeer in onze gemeente uitgestoten. Dat is 2,3% meer dan in 2016. De gemeente Groningen heeft tot doel om de CO ₂ -uitstoot door mobiliteit in 2023 10% lager te hebben dan in 2015 [1] . Het gaat om een besparing van 30 kton.

Op dit thema gaan we daarom in 2020 aan de slag met diverse maatregelen en projecten:

• We faciliteren en stimuleren (batterij)elektrisch rijden om de uitstoot van CO ₂ te verminderen. Vanaf de nieuwe busconcessie in 2020 wordt sterk ingezet op emissievrij. (zie deelprogramma 7.2 ‘Openbaar Vervoer ’). Daarbij hoort ook het openen van het eerste openbare groene waterstof-vulpunt in de gemeente
• Met het sleutelproject ‘Emissie loze binnenstad 2030’ willen we een flinke extra stap zetten door stapsgewijs elke vorm van het gebruik van fossiele brandstoffen in de binnenstad terug te dringen tot praktisch nul. De binnenstad blijft bereikbaar, maar dan alleen met voertuigen die geen emissie hebben, binnen de daarvoor gestelde tijd en ruimte.  In 2020 geven we verdere invulling aan zero emissie stadslogistiek (zie hierna)
• Voldoende openbare laadpalen zijn essentieel om elektrisch rijden te faciliteren en te stimuleren. Halverwege 2019 is de nieuwe concessie voor laadpalen ingegaan. De komende drie jaar worden naar verwachting 400 openbare laadpalen in onze gemeente bijgeplaatst. We verwachten dat in 2020 het aantal laadpalen (300 stuks) verdubbeld is ten opzichte van 2019 (150 stuks). We gaan samen met de inwoners van Groningen een plankaart maken waarop de groei en de locaties van de huidige en toekomstige laadpalen vastgelegd worden.
• We faciliteren lokale initiatieven en aanbieders van elektrische deelauto’s door hiervoor plek en laadmogelijkheid in de openbare ruimte aan te bieden en we onderzoeken hoe we deelauto’s verder kunnen stimuleren. Bij onze gemeentelijke werklocaties plaatsen we laadvoorzieningen en we versnellen de verduurzaming van ons eigen gemeentelijk wagenpark.

Stedelijke logistiek
Onze gemeente is het hart van de Noord-Nederlandse economie en daarbinnen is de binnenstad veruit het belangrijkste en grootste verblijfsgebied voor winkels en horeca. In 2014 heeft de gemeente Groningen de Green Deal Zero Emission Stadslogistiek (GD-ZES) getekend. Daarmee hebben we ons uitgesproken voor een emissievrije stadslogistiek in 2025. In november 2018 is het Convenant duurzame stadslogistiek Groningen ondertekend door de gemeente, het onderwijs en het bedrijfsleven. Hierin is vastgelegd wat de gezamenlijke ambities zijn op het gebied van verduurzaming van stadslogistiek en hoe we samen gaan werken aan het realiseren van die ambities.

Onze ambitie voor een aantrekkelijke en leefbare binnenstad is vastgelegd in de visie Bestemming Binnenstad “Ruimte voor jou” en in de Inrichtingsleidraad voor de openbare ruimte in de binnenstad van Groningen. Om de leefbaarheid en toegankelijkheid van onze (binnen)stad te garanderen is een grote verandering op het gebied van stadslogistiek noodzakelijk. We streven daarom naar een integrale en efficiënte aanpak in de stadslogistiek, waarin we alle logistieke stromen meenemen.

Doel van onze aanpak stedelijke logistiek is: zoveel mogelijk bundeling met minder en kleinere voertuigen, passend bij de maat en schaal van onze binnenstad. Het bestelgedrag en de organisatie van de logistieke keten zal er anders uit gaan zien, evenals de benodigde voertuigen. Dit leidt naar verwachting ook noodzakelijke veranderingen in de gemeentelijke organisatie. Met name voor de directies stadsbeheer en stadstoezicht zullen de werkzaamheden de komende jaren gaan veranderen. Deze gaan we gemeentebreed in kaart brengen.

Op dit thema gaan we in 2020 aan de slag met diverse maatregelen en projecten:

• In 2020 maken we bekend wat de contouren zijn van de ZE-zone voor stadslogistiek 2025. We onderzoeken de wijze waarop we de handhaving gaan uitvoeren en maken een uitgewerkt stappenplan maken voor de periode tussen 2020 en 2025.
• Vanuit de digitale handhaving van de venstertijden gaan we aan de slag met het verder uitwerken van een systeem voor digitale en eenduidige registratie van de ontheffingen voor de venstertijden. De wijze van handhaving stemmen we af met andere Nederlandse steden en met het Rijk.
• Gekoppeld aan het digitale handhavingssysteem gaan we werken aan een monitoringssysteem op basis van ANPR camera's (Automatic Number Plate Recognition).
• Om gemotoriseerd verkeer in de binnenstad verder terug te dringen gaan we in 2020 werken aan een aanscherping van het ontheffingenbeleid.
• In 2020 willen we een meetbare toename van ZE-voertuigen en cargobikes voor logistiek.
• Met de koplopers op het gebied van Stadslogistiek in Groningen (stad én regio) werken we aan nog minimaal 5 pilotprojecten die de verduurzaming van stadslogistiek mogelijk maken en versnellen.

Slimme mobiliteit

Slimme mobiliteit is duurzamere mobiliteit. In dit toekomstscenario krijgen reizigers op maat de beste reis aangeboden, die zich onderweg bovendien aanpast naar de laatste (verkeers)ontwikkelingen. Dit is voordelig voor de reiziger, want die kan sneller, goedkoper en gezonder zijn bestemming bereiken. Het is ook voordelig voor de samenleving, omdat er minder congestie is, minder reiskilometers worden afgelegd en infrastructuur efficiënter wordt benut. Daarnaast zal de verkeersveiligheid toenemen en er minder vanzelfsprekend met de auto gereisd worden.

Slimme mobiliteit draait om data. Immers, inzicht krijgen in en het plannen van een ‘slimme’ reis met een keten van bijvoorbeeld de eigen elektrische fiets, openbaar vervoer en deelmobiliteit doe je met accurate en actuele informatie. De kern van slimme mobiliteit is dat voertuigen en fietsers onderling informatie uitwisselen en dat er informatie wordt uitgewisseld tussen voertuigen en fietsers en verkeersassets (zoals verkeerslichten of informatieborden). Het is een samenspel tussen providers van mobiliteitsdiensten, telecombedrijven, vervoerders, automotive industrie, overheden etc. Voor de wegbeheerders gaat het om data over bijvoorbeeld parkeervoorzieningen, bruggen, gebruiksregels, afsluitingen door wegwerkzaamheden en evenementen, status van verkeersregelinstallaties, etc. We werken aan de voorbereiding van de digitalisering door wegbeheerders.

In de wereld van slimme mobiliteit is innovatie nog erg belangrijk, vanwege het nieuwe en vernieuwende karakter van de subthema’s. Samen met diverse partijen hebben we daarom een Mobiliteits Innovatie Centrum opgericht, onder de naam: hive.mobility. Het doel van hive.mobility is om kennis, expertise en initiatieven van de verschillende deelnemende organisaties te verbinden, de positie van de noordelijke regio verder te versterken en zichtbaar te maken als koploper op het gebied van smart mobility. Met de samenwerking tussen partijen wordt een veelheid aan disciplines gebundeld die werken aan de (door-) ontwikkeling, integratie en vooral ook implementatie van de kansen die nieuwe, innovatieve technologische ontwikkelingen en digitalisering bieden voor verdere verduurzaming van goederen- en personenvervoer. In 2020 werken we via een gezamenlijke innovatieagenda aan vijf thema’s: slimme (stads)logistiek, open en verbonden logistieke en mobiliteitsnetwerken, verduurzaming van de mobiliteit en infrastructuur, autonoom vervoer en slimme netwerken.

[1] Bron: https://www.groningenco2neutraal.nl/co2-monitor/uitstoot/mobiliteit